Het Twaalf Stappen Programma biedt inzicht en herstel voor mensen die worstelen met de gevolgen van een disfunctionele jeugd. De Laundry List, een verzameling van 14 kenmerken, helpt ons om patronen te herkennen die vaak voortkomen uit ons gezin van herkomst. In deze blog richten we ons op dit kenmerk:
“We zijn afhankelijke personen met sterke verlatingsangst, en zullen er alles aan doen om vast te houden aan de relatie, om de pijnlijke gevoelens van verlating niet te hoeven voelen. Deze gevoelens hebben we gekregen doordat we zijn opgegroeid bij zieke mensen die er emotioneel niet voor ons waren.”
Wat betekent dit?
Deze behoefte gaat over de diepgewortelde angst voor verlating. Mensen die zich hierin herkennen, blijven vaak vasthouden aan relaties die schadelijk of ongezond zijn, uit angst om alleen te zijn of anderen teleur te stellen. Dit kan leiden tot zelfopoffering, frustratie en toont een gebrek aan gezonde grenzen. Deze angst is vaak het resultaat van een jeugd waarin stabiliteit, liefde of steun niet gegarandeerd waren. Als kind voelde je je misschien verlaten, emotioneel of fysiek, en ontwikkelde je een overtuiging dat het jouw taak is om anderen tevreden te houden om verlating te voorkomen.
Waarom gebeurt dit?
De angst om in de steek te worden gelaten vindt vaak zijn oorsprong in ervaringen uit de kindertijd:
1. Verlatingsangst; kinderen in disfunctionele gezinnen ervaren vaak een gebrek aan consistentie of emotionele aanwezigheid van hun verzorgers. Dit kan een levenslange angst voor verlating veroorzaken.
2. Codependentie; in veel disfunctionele gezinnen leren kinderen dat hun waarde afhangt van wat ze voor anderen doen. Dit leidt tot een patroon van zelfopoffering in relaties.
3. Ongezonde loyaliteit; sommige kinderen voelen zich verantwoordelijk voor het geluk of welzijn van hun ouders, zelfs als dit ten koste gaat van henzelf. Deze dynamiek wordt vaak herhaald in volwassen relaties. Hierdoor zijn ze geneigd om eindeloos vast te houden aan een relatie of vriendschap. Alles beter dan opgeven en alleen zijn.
Herken je jezelf in deze situaties?
• Blijf je in relaties die schadelijk of ongelukkig zijn, omdat je bang bent om alleen te zijn?
• Vermijd je confrontaties of het beëindigen van relaties, zelfs als je weet dat ze niet goed voor je zijn?
• Voel je je verantwoordelijk voor het geluk van anderen?
• Heb je moeite met het stellen van grenzen, uit angst dat mensen je zullen verlaten?
Het vasthouden aan ongezonde relaties kan grote gevolgen hebben:
• Emotionele uitputting: Het voortdurend geven zonder iets terug te ontvangen kan leiden tot frustratie en burn-out.
• Zelfverwaarlozing: Je eigen behoeften en wensen komen op de achtergrond, wat leidt tot een gebrek aan zelfzorg en eigenwaarde.
• Ongezonde relaties: Relaties worden gebaseerd op angst en afhankelijkheid in plaats van wederzijds respect en steun.
• Verlies van identiteit: Door je voortdurend aan te passen aan anderen, kun je het contact met je eigen gevoelens en verlangens kwijtraken.
Herstellen van de angst om anderen in de steek te laten is een proces van leren loslaten en vertrouwen opbouwen. Hetgeen wat helpend is, is erkennen dat je angst hebt voor verlating. Dit is een normaal gevoel voor iemand die is opgegroeid in een onveilige omgeving. Wees mild voor jezelf terwijl je deze angst onder ogen ziet. Je kunt je grenzen onderzoeken door te reflecteren op je relaties en vriendschappen: zijn er mensen in je leven die jouw energie opslokken zonder iets terug te geven? Wat zou er gebeuren als je grenzen stelt of afstand neemt? Ook is het belangrijk om te erkennen dat gezonde loyaliteit gebaseerd is op wederzijds respect. Je bent niet verantwoordelijk voor het geluk van anderen, en het is oké om los te laten wat niet goed voor je is.
De kracht van loslaten
Het loslaten van ongezonde relaties betekent niet dat je een slecht mens bent of dat je anderen in de steek laat. Het betekent dat je kiest voor jezelf en jouw welzijn. Dit is niet egoïstisch, maar essentieel om een authentiek en vervuld leven te leiden. Door te leren dat jouw waarde niet afhankelijk is van wat je voor anderen doet, ontdek je dat je sterker bent dan je dacht. Het beëindigen van ongezonde relaties kan eng zijn, maar het opent de deur naar vrijheid, groei en gezonde verbindingen.
Art by Shawna Erback (Bron: internet)